بهینه سازی بیش از حد سایت چیست؟
بهینه سازی بیش از حد چیزی شبیه به وسواس است. به خوبی میدانیم که باید نظافت شخصی را رعایت کنیم ولی افرادی که بیش از اندازه به آن اهمیت میدهند خود و اطرافیانشان را آزار میدهند. در سئو نیز گاهی چنین حالتی مشاهده میشود. یعنی تکنیک مشخصی را پیدا میکنیم که برای سئو سایت مفید است ولی به قدری در اجرای آن زیاده روی می کنیم که تاثیرش برعکس شده و موجب از دست رفتن جایگاه ما در نتایج گوگل شود.
در این مقاله تلاش می کنیم تا نمونه هایی از وسواس در سئو را به شما معرفی کنیم. نمونه هایی که موجب میشوند یک روش کلاه سفید به یک تکنیک کلاه سیاه در سئو تبدیل شده و برخلاف انتظار موجب از دست رفتن جایگاه شما شود.
1- تکرار بیش از حد از کلمه کلیدی یا Keyword Stuffing
فرض کنید در حال نگارش مقاله‌ای پیرامون سئوی سایت هستید و در حالی که کلمات را یکی پس از دیگری به رشته تحریر درمی‌آورید، سوالی در ذهن شما شکل میگیرد و آن اینکه باید چندبار از کلمه کلیدی هدفم در این مقاله استفاده کنم؟ برای اینکه به پاسخ این سوال برسید باید ابتدا سوال دیگری از خود داشته باشید:
چرا استفاده از کلمه کلیدی در متن اهمیت دارد؟
در پاسخ باید به شما بگوییم که وقتی از کلمه کلیدی در متن خود استفاده می‌کنید، گوگل موضوع صفحه یا مقاله شما را به خوبی درک میکند. از طرفی دیگر، به کار بردن کلیدواژه در مقاله باعث میشود خواننده نیز بهتر مقاله شما را درک کند.
اما مشکل زمانی به وجود می‌آید که در مواردی، گوگل متوجه موضوع اصلی صفحه نمیشود زیرا کلمه کلیدی مورد نظر ما به اندازه کافی در متن تکرار نشده است. در این شرایط معمولا متخصصین سئو تلاش میکنند تا با تکرار کلمه هدف از شناخت آن توسط گوگل مطمئن شوند.
این روش در ظاهر بسیار نتیجه‌بخش بود و طولی نکشید که استفاده از تکنیک تکرار کلمه کلیدی در متن به سرعت همه گیر شد تا جاییکه بسیاری از متن های اینترنت مملو از کلمات کلیدی شدند. به بیانی ساده‌تر، کلیدواژه‌ها به مهم‌ترین بخش مقاله تبدیل شدند و رضایت کاربر و خواننده رفته رفته اهمیت خود را از دست داد که در واقع نوعی از بهینه سازی بیش از حد محسوب میشود.
بمباران کلمه کلیدی، خوب یا بد؟
اما خوب است بدانید که در بسیاری موارد، استفاده بیش از حد از یک کلمه موجب میشود که کاربر رضایت کافی از محتوای شما نداشته باشد و یا احساس کند متن شما بیش از حد ماشینی یا مصنوعی است.
وقتی یک متن را بمباران کلمه کلیدی میکنیم، اصطلاحا به آن keyword stuffing گفته میشود. فراگیر شدن این تکنیک موجب شد تا گوگل الگوریتم پاندا را برای مقابله با آن معرفی کند. (برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه الگوریتم پاندا مراجعه کنید)
جمله زیر می‌تواند مصداق خوبی برای اهمیت کلیدی در دوران قبل از حکمرانی الگوریتم های گوگل باشد:
«اگر دوست دارید بهترین سایت را داشته باشید، بهتر است از طراحی سایت ما استفاده کنید زیرا طراحی سایت برای ما تنها طراحی سایت نیست، بلکه چیزی فراتر از طراحی سایت است!»
وقتی جمله یا عبارت خود را با کلمه کلیدی خفه می‌کنید، مثل این است که به گوگل بگویید کاربر اصلاً برای شما مهم نیست!
اما زمانی که به جای تکرار، از کلمات مترادف، هم‌خانواده و یا عبارات توصیفی در متن استفاده کنید، مقاله شما به مذاق کاربر بیشتر خوش می‌آید و در مقابل گوگل هم از این اقدام شما خوشنود میشود. با خوشحال کردن الگوریتم‌های گوگل، سایت شما جایگاه به مراتب بهتری در نتایج جستجو به دست می‌آورد.
به عبارت دیگر، درست زمانی که تصمیم می‌گیرید محتوای خود را به جای موتورهای جستجو، برای کاربر بنویسید، روند بهینه سازی بیش از حد سایت شما شروع میشود. با یک مثال تمام این حرف‌ها را به صورت عینی به شما نشان میدهیم :
با خواندن متن بالا، چه حسی به شما دست میدهد؟ به نظر شما استفاده افراطی از کلمه کلیدی «بازی» می‌تواند شما را به خواندن ادامه مقاله ترغیب کند؟
اما هر جا که سخن از استفاده افراطی از کلمه کلیدی به میان می‌آید، الگوریتم پاندای گوگل وارد صحنه میشود تا سایت متقلب را هدف جریمه جبران‌ناپذیر خود قرار دهد.
نمودار زیر نشان میدهد که تکرار بیش از اندازه کلیدواژه‌ها در سایت، به چه میزان می‌تواند باعث سقوط رتبه سایت شما شود:
2- بهینه سازی بیش از اندازه در متن جایگزین تصاویر (Alt Text)
حالا یک قدم به جلو می‌رویم و از بهینه سازی متن به بهینه سازی عکس می‌رسیم. اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید این دو در واقع تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. با اینکه متن و عکس در ظاهر ممکن است متفاوت به نظر برسند، اما برای اینکه به موتورهای جستجو بفهمانید که موضوع عکس شما چیست، باید با استفاده از متن جایگزین، عکس خود را توصیف کنید.
همچنین باید بدانید که استفاده از متن جایگزین برای موتورهای جستجو اهمیت زیادی دارد چرا که وقتی توضیحی برای تصاویر سایت خود می‌نویسید، گوگل این توصیف را ایندکس میکند و وقتی کاربری موضوع مشابه با عکس شما را در گوگل سرچ کند، عکس شما به کاربر نشان داده میشود. بنابراین قوانینی که برای محتوای مقاله شما اعمال میشوند، در مورد توضیحات عکس هم صدق میکند.
آیا در نوشتن متن جایگزین عکس هم Over Optimize انجام میشود؟
بله. بسیاری از وب مستران کلمه کلیدی هدف خود را بیش از اندازه در توضیحات عکس خود تکرار میکنند به طوریکه متن جایگزین عکس به جای اینکه توصیف کننده تصویر باشد، تنها بمباران کلمه کلیدی میشود. این کار هم در نهایت نتیجه خوشایندی ندارد و ممکن است گوگل برای این استفاده نابجا از کلمات کلیدی نیز شما را جریمه کند.
یکی دیگر از اشتباهات رایج در تصاویر استفاده از متن جایگزین مشابه برای چند تصویر در یک صفحه است. متن جایگزین باید توصیفی از تصویر شما باشد حال اگر همه تصاویر صفحه توصیف یکسانی دارند از نظر گوگل محتوای یکسانی نیز به کاربر نمایش میدهند. همین مساله موجب میشود که ارزش و اعتبار تصاویر شما از دست برود.
3- لینک سازی داخلی بر روی کلمات کلیدی کوتاه
یکی از نشانه‌های بارز صفحات بیش از اندازه سئو شده یا به اصطلاح Over SEOed این است که انکر تکست‌های کوتاه و با هدف سئو در آن به وفور یافت میشود. این نکته را به یاد داشته باشید که انکر تکست‌هایی که به صفحات داخلی شما لینک میشوند نباید صرفا جنبه تبلیغاتی داشته یا با هدف سئو ایجاد شوند.
در لینک سازی داخلی بهتر است تنها به صفحاتی لینک دهید که ورود به آنها برای کاربر جذاب و ارزشمند است.
به عنوان مثال فرض کنید که می‌خواهید یک تور گردشگری در سایت خود به فروش برسانید. برای اینکار در بخش بلاگ سایت خود، یک مقاله در مورد راهنمای رزرو تور می‌نویسید. برای اینکه کاربران را مجاب به فروش تور پیشنهادی خود کنید، با استفاده از انکرتکست‌هایی، بازدیدکننده را به صفحات لندینگ خود هدایت می‌کنید. انکر تکست‌هایی که به صفحات مهم سایت شما لینک میشوند باید عبارات توصیفی بلند و مرتبط با حوزه کسب و کار شما باشند. اما منظور ما دقیقاً از این حرف چیست؟
به دو نمونه از انکرتسکت زیر دقت کنید:
- اگر دوست دارید سفری شگفت‌انگیز به کیش داشته باشید، می‌توانید به تور 6 روزه گردشگری در کیش مراجعه کنید.
- اگر دوست دارید به کیش سفر کنید، می‌توانید با استفاده از تورهای گردشگری به کیش سفر کنید. برای دیدن این تورها به صفحه “همین حالا به کیش سفر کنید” مراجعه کنید.
به نظر شما کدام یک از جملات بالا برای کاربر نوشته شده‌اند و رضایت او را هدف قرار داده‌اند؟
شاید قبلاً شنیده باشید که محتوایی که در قدم اول رضایت کاربر را اولویت اول خود قرار دهد، از نظر گوگل بهترین محتوا محسوب میشود؛ این حرف کاملاً درست است اما متأسفانه همچنان برخی افراد اصرار دارند تا با استفاده از ترفندهای سئوی کلاه سیاه، قوانین موتور جستجوی گوگل را دور زده و در مدت کوتاهی به بالاترین رتبه در صفحات نتایج برسند.
واقعیت امر آن است که به کارگیری تکنیک‌های سئو کلا سیاه هرچند ممکن است در کوتاه مدت، وضعیت سئو سایت شما را بهبود دهد، اما پس از گذشت مدتی، باید انتظار ریزش ناگهانی سایت خود را داشته باشید. برای اثبات این ادعا به آمارهای زیر دقت کنید:
این نمودار جایگاه سایتی را نشان میدهد که رضایت کاربر را هدف خود قرار داده و به مرور و با گذشت زمان، جایگاه بهتری را کسب کرده است.
همانطور که در نمودار بالا می‌بینید، سایت‌هایی که بیش از حد سئو و بهینه سازی شده‌اند، با اینکه ممکن است در مدت کوتاهی جایگاه خوبی در صفحه نتایج کسب کنند، ولی به طور ناگهانی و دور از انتظار از عرش به فرش می‌رسند!
4- به کار بردن کلمات کلیدی نامرتبط با کسب و کار
اگر حوزۀ فعالیت کسب و کار شما کاملاً جدید است و سخت می‌توانید کلمات کلیدی پرجستجو را به حوزۀ فعالیت سایت خود ربط دهید، احتمالا اولین راه حلی که به ذهن شما میرسد استفاده از کلیدواژه‌های پرجستجو ولی نامرتبط است!
اما صبر کنید، تکنیک بالا یکی از ترفندهای سئو کلاه سیاه محسوب میشود. استفاده از این ترفند شاید در گذشته کاربرد زیادی داشته است اما در حال حاضر گوگل متوجه فریبکاری شما شده و جریمه سختی برایتان در نظر میگیرد.
افزون بر جریمه گوگل، استفاده از این تکنیک از جانب کاربر هم محکوم خواهد شد. وقتی کاربران به صفحه‌ای وارد شوند که هیچ ارتباطی با موضوع مورد نظر آنها ندارد، فرار را بر قرار ترجیح میدهند! وقتی کاربران بیشتری بلافاصله بعد از ورود، سایت شما را ترک کنند، نرخ پرش وبسایت شما افزایش می‌یابد و این یعنی کاهش رتبه در گوگل.
تنها از کلمات کلیدی مرتبط با حوزۀ کسب و کار خود استفاده کنید زیرا ممکن است هم رضایت کاربر و هم جایگاه در نتایج را از دست بدهید.
Michael Panuthos یکی از کارشناسان معروف سئو در این‌باره می‌گوید:
«بعضی اوقات کارشناس سئوی شما به قدری دوست دارد سایت‌تان را به صفحه اول گوگل ببرد که محوریت کسب و کار شما را به کلی فراموش میکند. حتی اگر موفق شوید با استفاده از کلمات کلیدی نامرتبط، به صفحه اول گوگل برسید، سایت شما به زودی با کاهش بازدید کننده روبرو خواهد شد.»
5- لینک سازی بیش از حد برای صفحات درجه اول سایت
صفحاتی همچون درباره ما، تماس با ما یا دیگر مواردی که دائماً در منوی هدر یا فوتر سایت شما تکرار میشوند، نیازی به لینک‌دهی مجدد در محتوای صفحه ندارند. بهتر است تنها به محتوایی لینک دهید که در بخش‌های تکرار شونده سایت همچون هدر و فوتر، وجود ندارند. این کار باعث میشود که کاربر راحت‌تر به محتوای درونی و مخفی‌تر سایت شما دسترسی داشته باشد.
به بیانی دیگر، صفحاتی که در هدر یا فوتر سایت قرار دارند به راحتی در دسترس کاربر هستند. در نتیجه در بیشتر مواقع، نیازی نیست که از داخل محتوای صفحه خود، به صفحاتی همچون درباره ما و تماس با ما لینک دهید. پیشنهاد ما این است که لینک هایی که در محتوای صفحه قرار گرفته اند تنها به صفحاتی لینک شوند که در حالت عادی دسترسی به آنها دشوار است یا در منوی سایت حضور ندارند.
اگر در یک صفحه از اینترنت دو لینک مجزا به صفحه دیگری باشد گوگل تنها لینک اول را در نظر میگیرد.
به عنوان مثال اگر شما در منوی اصلی سایت به یکی از دسته بندی های خود با عبارت “کفش” لینک داده باشید و در متن محتوا نیز مجدد به همین صفحه با عبارت “خرید کفش” لینک سازی کنید؛ گوگل عبارت قرار گرفته در هدر را ملاک اصلی برای آنالیز خود قرار میدهد. در نتیجه تلاش میکنیم تا جای امکان منوی اصلی سایت ساده و کم گزینه باشد و لینک دهی به زیرمجموعه ها از طریق بخش های محتوایی و از داخل صفحات انجام شود.
6- قرار دادن متن یا لینک مخفی در صفحه
بعضی از وب‌مستران تلاش میکنند تا با افزایش محتوای صفحه، جایگاه خود در گوگل را بهبود دهند. ولی در بسیاری موارد این محتوای اضافی برای کاربر مناسب نیست یا عبارات نامفهوم و تکراری در آن زیاد دیده میشود در نتیجه با پنهان کردن آن در صفحه کاری میکنند که تنها گوگل به این بخش ها دسترسی داشته باشد و از دید کاربران خارج شود..
اما اضافه کردن محتوای پنهان، یکی از تکنیک سئو کلاه سیاه و به طور خاص تر بهینه سازی بیش از حد برای گوگل محسوب میشود. در حقیقت، زمانی که محتوایی به صفحه اضافه کنید که از دید کاربر پنهان باشد، قوانین گوگل را نقض کرده‌اید.
بد نیست بدانید که گوگل به خوبی متوجه محتوای مخفی در صفحه سایت شما میشود. در واقع الگوریتم‌های گوگل با دسترسی به کدهای CSS، قادرند تمام محتوای صفحه شما (چه پنهان و چه غیرپنهان) را بررسی کنند. نمونه هایی از روش های پنهان کردن محتوا که برای گوگل قابل درک است عبارتند از:
- مخفی کردن لینک در یک کاراکتر کوچک مانند نقطه، کاما یا یک حرف
- استفاده از کد CSS برای قرار دادن محتوا خارج از صفحۀ نمایش داده شده به کاربر
- مخفی کردن متن مورد نظر با استفاده از یک تصویر بر روی آن
- به کار بردن رنگ فونت مشابه با پیش‌زمینه برای پنهان کردن متن
- استفاده از فونت با اندازه صفر
البته مخفی بودن محتوا همیشه یک فاکتور منفی در سئو محسوب نمیشود بلکه در بسیاری موارد مانند منوهای بازشونده، تب ها، نشانه گذاری های استاندارد و … محتوایی در صفحه وجود دارد که در نگاه اول برای کاربر قابل مشاهده نیست. گوگل تفاوت این نوع محتوا را با محتوایی که بیش از حد بهینه سازی شده کاملا درک میکند.
7- بهینه سازی افراطی با استفاده از تگ‌های هدینگ
اجازه دهید این قسمت را با یک سوال شروع کنیم. وقتی عبارتی را در گوگل جستجو می‌کنید و با نتایج پیشنهادی گوگل مواجه می‌شوید، از کجا متوجه موضوع یک صفحه در نتایج می‌شوید؟
بله درست حدس زده‌اید، عنوان یا تگ h1. در واقع مهم‌ترین بخش یک صفحه عنوان یا تیتر آن است و به همین دلیل برای نمایش آن نیز فونت بزرگتری نسبت به دیگر بخش‌ها استفاده میشود. به کارگیری تگ‌های هدینگ مانند H1، H2، H3 همچنین باعث میشوند مقاله شما از لحاظ ظاهری برای کاربر خوشایندتر باشد.
علاوه بر کاربرپسند بودن این تگ‌ها، بد نیست بدانید که گوگل با استفاده از تگ‌های heading، متوجه موضوع کلی صفحات سایت شما میشود. اما مشکل اصلی زمانی رخ میدهد که برخی از وب‌مستران، با تکرار کلمات کلیدی در این تگ‌ها، سعی میکنند گوگل را فریب دهند. ولی لازم است اشاره کنیم که وقتی تیترهای صفحه خود را مملو از کلمات کلیدی کنید، درست مثل این است که به بازدیدکننده سایت خود بگویید:
این متن را تنها برای موتورهای جستجو نوشتم، می‌توانی همین حالا سایت را ترک کنی!
پس بهتر است وقتی اقدام به بهینه سازی تگ های H2، H3 و غیره در صفحه خود می کنید، از عبارات توصیفی یا مترادف با کلمه کلیدی هدف خود استفاده کنید. به خاطر داشته باشید بمباران کلمه کلیدی در تگ‌های هدینگ، نه تنها دردی از کاربر دوا میکند، بلکه حتی ممکن است خشم الگوریتم‌های سرسخت گوگل را هم برانگیزد.
یادداشت های یک سئوکار تازهکار.